بواسیر بعد از زایمان طبیعی معمولا به دلیل فشار در منطقه پرینه شکمی شکل می‌گیرند. برای جلوگیری یا درمان بواسیر بعد از زایمان، می‌توانید از داروها، تغییرات در رژیم غذایی و تمرینات تقویت عضلات شکمی استفاده کنید. همچنین، در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید. در این مقاله می‌توانید با دلایل بروز بواسیر بعد از زایمان طبیعی، راهکارهای تسکین درد ناشی از آن، پیشگیری از بواسیر و موارد نیازمند مراجعه به پزشک آشنا شوید.
دلایل بروز بواسیر بعد از زایمان طبیعی
ممکن است که در خانم‌های باردار یا پس از زایمان طبیعی، بواسیر اغلب به دلیل کشش وارد شده به ناحیه پرینه (ناحیه میان واژن و مقعد در خانم‌ها) در ماه‌های قبل و هنگام زایمان ایجاد می‌شود. سیاهرگ‌ها همانند دریچه‌هایی عمل می‌کنند که خون را به سمت قلب باز می‌گردانند، و زمانی که این دریچه‌ها ضعیف می شوند و عملکرد خود را به خوبی انجام ندهند، می‌توانند به دلیل تجمع خون متورم شوند.
فشار ناشی از حمل نوزاد و سپس خروج نوزاد از واژن موقع زایمان طبیعی باعث بیرون زدن رگ‌ها می شود.علاوه براین، تمام هورمون‌هایی که در دوران بارداری و تولد نوزاد در بدن شما وجود دارند بر نحوه عملکرد این رگ‌ها تأثیر می‌گذارند. در خانم‌های باردار تولید هورمون پروژسترون بیشتر می شود که باعث گشادشدن رگ‌ها می‌شود.
راهکارهایی برای تسکین درد
بواسیر معمولاً مدت کوتاهی بعد از زایمان رفع می‌شود. شما می‌توانید با انجام کارهای مفیدی به رفع این مشکل کمک کنید. برخی از این راهکارهای خانگی شامل موارد زیر می باشند:
- کمپرس سرد: چند بار در روز یک کیسۀ یخی با پوششی نخی و نرم را روی ناحیۀ دردناک بگذارید. یخ می‌تواند به کاهش درد و ورم کمک کند. برخی افراد با کمپرس سرد و بعضی با کمپرس گرم آرام تسکین پیدا می کنند، شما می‌توانید هر دو روش را امتحان کنید تا ببینید با کدام روش بیشتر تسکین می‌یابید.
- استفاده از مسکن‌ها: مصرف مسکن‌هایی مانند استامینوفن، آسپرین و ایبوپروفن می‌تواند در کاهش درد کمک کند.
- استفاده از کرم‌های ضد التهاب: برخی کرم‌ها مانند نارون کوهی می‌توانند باعث بهبود درد و خارش بواسیر شوند.
- استفاده از لوازم بهداشتی مناسب: استفاده از لوازم بهداشتی مناسب مانند پوشک و لباس‌های نرم و راحت می‌تواند در کاهش درد کمک کند.
- تغذیه سالم: مصرف مواد غذایی حاوی فیبر و مایعات کافی می‌تواند به جلوگیری از بواسیر کمک کند و در کاهش درد و التهاب ناحیه بواسیر موثر باشد.
- کمپرس گرم: می‌توانید توی یک لگن پلاستیکی بسیار تمیز که تا نیمه از آب گرم رو به ولرم پر شده است، بنشینید. بهتر است چند بار در طول روز و هر بار به مدت پنج دقیقه از آن استفاده کنید. بهتر است سعی کنید به صورت یکی در میان از کمپرس گرم و بعد از کیسۀ یخ استفاده کنید.
- جلوگیری از فشار روی وریدهای مقعدی: سعی کنید مدت طولانی نایستید یا ننشینید. هر وقت می‌توانید مثلاً مطالعه، تماشای تلویزیون یا شیر دادن به کودک دراز بکشید. این کار باعث می‌شود تا فشار از روی سیاهرگ‌های ناحیۀ مقعد برداشته شود و دردتان تسکین پیدا می کند.
در صورت بروز درد شدید و ناراحتی‌های دیگر، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا راهکارهای درمانی مناسب را برای شما تعیین کند.
پیشگیری از مبتلا شدن به بواسیر بعد از زایمان
بواسیر یکی از عوارضی است که ممکن است بعد از زایمان طبیعی رخ دهد. این عارضه به دلیل فشار زیادی که در طول زایمان بر روی رگ‌های خونی در انتهای روده بزرگ وارد می‌شود، ایجاد می‌شود. برای جلوگیری از بواسیر بعد از زایمان طبیعی، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- تغذیه سالم: مصرف مواد غذایی حاوی فیبر و مایعات کافی می‌تواند به جلوگیری از بواسیر کمک کند.
- ورزش: ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی و شنا می‌تواند به جلوگیری از بواسیر کمک کند.
- استراحت کافی: استراحت کافی و جلوگیری از بلند شدن از صندلی یا تخت به مدت طولانی مدت می‌تواند به جلوگیری از بواسیر کمک کند.
- استفاده از پوشک: استفاده از پوشک در زمان بارداری و پس از زایمان می‌تواند به جلوگیری از بواسیر کمک کند.
- از یبوست جلوگیری کنید: رژیم غذایی مناسب برای جلوگیری از یبوست حاوی مقدار زیاد فیبر، مقدار زیادی میوه، سبزیجات، غلات کامل، لوبیا و آب زیاد است. مرتب ورزش کنید، حتی اگر فقط به اندازۀ یک پیاده‌روی سریع و کوتاه وقت دارید.
- مدفوع خود را نگه ندارید: وقتی احساس می‌کنید که باید مدفوع خود را دفع کنید، حتی یک لحظه هم صبر نکنید. نگه داشتن مدفوع باعث سخت شدن دفع مدفوع یا یبوست می‌شود. به علاوه، برای جلوگیری از فشار آوردن به ناحیه بواسیر سعی کنید هنگام دفع مدفوع، خودتان را اصلا منقبض نکنید و زیاد در دستشویی نمانید.
- هر روز تمرین کگل انجام دهید: تمرینات کگل باعث افزایش گردش خون در مقعد و تقویت عضلات مقعد می‌شود و احتمال بروز بواسیر را کمتر می‌کند. علاوه بر تقویت عضلات اطراف واژن و مجاری ادرار به بهبود بعد از زایمان کمک می‌کند.
بیشتر بخوانید: زایمان طبیعی بدون درد
آیا بواسیر خود به خود بعد از زایمان از بین می رود؟
معمولا اگر بواسیر به شکل خفیفی ایجاد شود، به صورت خود به خود از بین می‌رود و نیازی به استفاده از روش‌های درمانی خاص نیست. البته روند درمان ممکن است از چند روز تا چند هفته طول بکشد. با تغییر در سبک زندگی و درمان‌های مناسب، می‌توان این بیماری را کنترل کرد. درمان بواسیر بعد از زایمان شامل تغییرات در رژیم غذایی، ورزش، استفاده از مسکن‌ها، کرم‌های ضد التهاب و استفاده از لوازم بهداشتی مناسب می‌شود. همچنین، در صورت بروز درد شدید و ناراحتی‌های دیگر، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا راهکارهای درمانی مناسب را برای شما تعیین کند. در برخی موارد، جراحی برای درمان بواسیر بعد از زایمان ضروری است.
چه زمانی برای درمان بواسیر بعد از زایمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
در برخی موارد، بواسیر بعد از زایمان ممکن است با درمان‌های خانگی و تغییرات در سبک زندگی بهبود پیدا کند، اما در موارد شدیدتر، نیاز به درمان‌های دارویی یا در موارد شدید و نادر ممکن است نیاز به جراحی وجود داشته باشد. در صورتی که علائم زیر را داشتید بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
- درد شدیدی در ناحیه مقعد و بواسیر دارید.
- خونریزی شدیدی در ناحیه مقعد دارید.
- علائم بواسیر شما پس از چند روز بهبود نمی‌یابد.
- علائم بواسیر شما باعث ایجاد مشکلات در زندگی روزمره شما شده است.
نتیجه گیری
اگر تمام مواردی که برای درمان بواسیر در این مقاله توضیح داده شد را انجام دهید، در نتیجه بعد از گذشت حدود یک الی دو هفته بیماری بواسیر در بدن شما کمتر خواهد داشت و ممکن است به طور کامل درمان شود. اما اگر با رعایت این مسائل نه تنها بیماری شما بهبود پیدا نکرد، بلکه سوزش و درد شما نیز چند برابر شده است، باید حتما به پزشک مراجعه کنید.
