علائم تنبلی تخمدان در افراد متفاوت است و ممکن است هر زنی فقط تعدادی از این علائم را تجربه کند. سندرم تخمدان پلی کیستیک که با نام تنبلی تخمدان نیز شناخته میشود یک مشکل هورمونی شایع در میان خانمهایی میباشد که در سنین باروری قرار دارند. تنبلی تخمدان شیوع بالایی دارد و بر اساس آمار حدود 10 درصد از خانمهای ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. امروز در این مطلب می خواهیم به علائم و علل این بیماری شایع در خانم ها بپردازیم.
تنبلی تخمدان چیست؟
تنبلی تخمدان به شرایطی گفته میشود که تخمدانها مقدار غیرطبیعی آندورژن (هورمون جنسی مردان) تولید مینمایند. انتخاب نام سندرم تخمدان پلی کیستیک به وجود کیستهای کوچک و متعددی اشاره دارد که معمولاُ به دلیل این بیماری در تخمدانها تشکیل میشود اما در برخی از خانمها کیست روی تخمدان تشکیل نمیشود. اندازهی کیستها حدود 8 میلیمتر و بوده و حاوی فولیکولهایی هستند که خطر جدی برای سلامتی ایجاد نمینماید.
زمانی که یک تخمک به بلوغ میرسد از تخمدان آزاد میشود، در برخی از خانمها هورمونهای مورد نیاز جهت تخمک گذاری به میزان کافی تولید نمیشود. زمانی که تخمک گذاری انجام نشود کیستهای کوچک زیادی در تخمدان ایجاد میشود، این کیستها هورمونهایی به نام آندروژن میسازند که میتواند مشکلات بیشتری در چرخهی قاعدگی خانمها ایجاد نماید.
علت ایجاد تنبلی تخمدان چیست؟
علت تنبلی تخمدان به طور کامل مشخص نیست اما در بسیاری از خانمهای مبتلا به این بیماری مقاومت به انسولین مشاهده میشود. زمانی که بدن نمیتواند از انسولین به خوبی استفاده نماید، افزایش انسولین موجب افزایش سطح آندروژن میشود، خانمهایی که دچار اضافه وزن هستند با افزایش سطح انسولین دچار بدتر شدن علائم تنبلی تخمدان میشوند.
تنبلی تخمدان به صورت ارثی نیز ممکن است انتقال پیدا نماید و خانمهایی که مادر و یا خواهر آنها دچار تنبلی تخمدان هستند در معرض خطر بالاتری جهت ابتلا به این بیماری قرار دارند.
علائم تنبلی تخمدان چیست؟
حدود نیمی از خانمهایی که مبتلا به تنبلی تخمدان هستند هیچ گونه علامتی ندارند. در برخی دیگر شروع علائم در اواخر نوجوانی بسیاری از شایع ترین علائم و نشانه های PCOS ناشی از عدم تعادل هورمونی است. در حالی که علائم و نشانه های این بیماری از نظر نوع و شدت متفاوت است، موارد زیر شایع ترین مواردی است که توسط افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، تجربه می شوند.
1-سیکل های قاعدگی نامنظم
به طور معمول، افراد مبتلا به این بیماری سطوح بالاتری از هورمون های مردانه به نام آندروژن دارند. این می تواند مستقیماً علائم ایجاد کند، اما همچنین می تواند نسبت هورمون های جنسی زنانه را کاهش دهد، مانند هورمون هایی که چرخه قاعدگی شما را کنترل می کنند.
در نتیجه، تنها درصد کمی از افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک پریود ماهانه خواهند داشت. اکثر مردم عدم دورههای پریود را برای چندین ماه یا دورههای نامنظم را تجربه میکنند. برخی از افراد ممکن است دورههایی داشته باشند که هر بار هفتهها طول بکشد یا جریان قاعدگی شدید را. همراه با لخته شدن خون تجربه کنند.
2-افزایش وزن
افزایش تدریجی یا سریع وزن بدون هیچ دلیل واضحی می تواند نشان دهنده سندرم تخمدان پلی کیستیک باشد و همچنین قادر به کاهش وزن با وجود رژیم غذایی و ورزش نیستن.
در مقایسه با زنان بدون سندرم تخمدان پلی کیستیک، زنان مبتلا به این بیماری تمایل به تجربه سطوح بالاتر انسولین دارند. انسولین یک هورمون رشد است که باعث افزایش وزن به خصوص در قسمت مرکزی بدن یا ناحیه شکم می شود. همچنین کاهش وزن را دشوار می کند و خطر ابتلا به شرایط متابولیک را افزایش می دهد. در واقع، بیش از نیمی از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان چاق هستند.
3- آکنه و مشکلات پوستی
آکنه ممکن است یکی از اولین نشانه های سندرم تخمدان پلی کیستیک در نوجوانی باشد. افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک ممکن است تا سنین بزرگسالی آکنه را روی صورت، پشت یا سینه خود تجربه کنند. تولید آکنه معمولاً به دلیل سطوح بالاتر تستوسترون آندروژن ایجاد می شود.
4-رشد موهای زائد
هیرسوتیسم، اصطلاحی برای رشد موهای زائد در زنان، در این بیماری رایج است. این یکی دیگر از اثرات سطوح بالاتر آندروژن، مانند تستوسترون است.
به طور معمول، رشد مو در قسمت مرکزی بدن (سینه، صورت، پشت، پایین شکم، انگشتان دست، انگشتان پا و اطراف هالهی چشم) افزایش مییابد. برخی از زنان ممکن است در این نواحی رشد کمی داشته باشند یا اصلاً رشد مو نداشته باشند، در حالی که برخی از زنان ممکن است رشد بسیار متراکم تری داشته باشند.
5-ریزش یا نازک شدن مو
سطوح بالای آندروژن همچنین می تواند باعث نازک شدن یا طاسی با الگوی مردانه در زنان شود. در حالی که ریزش مقداری مو در هر روز طبیعی است، دیدن خط موی فرورفته یا لکه های طاسی طبیعی نیست.
6- ناباروری
به دلیل اختلال در دوران قاعدگی و تخمک گذاری ممکن است کسانی که به این بیماری مبتلا هستند باردار نشوند.
علائم نادر این بیماری عبارتند از:
- بی خوابی یا بد خوابی
- تغییرات خلق و خوی
- فشار خون بالا
- آپنه خواب
- کبد چرب
- اختلالات اشتها
- درد لگن
- کیست پاره شده
- پوست خشک
- خستگی
- سردرد
کلام آخر
در صورت مشاهده هر کدام علائم بالا حتما به پزشک متخصص زنان در جنت آباد مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان تبلی تخمدان می تواند تفاوت بزرگی در محافظت از سلامت کوتاه مدت و بلند مدت شما ایجاد کند. با تشخیص و درمان مناسب، می توانید اقدامات مناسب را برای مدیریت این بیماری انجام دهید و به خوبی زندگی کنید.
