مسمومیت بارداری یا پره اکلامپسی یک عارضه جدی در دوران بارداری است، که می تواند بعد از هفته 20 بارداری رخ دهد. به طور معمول باعث فشار خون بالا می شود و می تواند چندین اندام بدن شما از جمله کبد، کلیه و مغز را تحت تاثیر قرار دهد. اگر درمان نشود، می تواند منجر به مشکلات جدی برای شما یا کودکتان شود. در این مطلب می خواهیم به علل و علائم و همچنین درمان آن بپردازیم.
پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری چیست؟
پره اکلامپسی وضعیتی است که فقط در دوران بارداری رخ می دهد. برخی از علائم ممکن است شامل فشار خون بالا و پروتئین در ادرار باشد که معمولاً بعد از هفته 20 بارداری رخ می دهد. پره اکلامپسی اغلب با فشار خون بارداری پیشگیری می شود. در حالی که فشار خون بالا در دوران بارداری لزوماً نشان دهنده پره اکلامپسی نیست، ممکن است نشانه مشکل دیگری باشد. این وضعیت حداقل 5 تا 8 درصد از بارداری ها را تحت تاثیر قرار می دهد.
پزشک متحصص زنان به طور مرتب در ویزیتهای دوران بارداری شما را برای پره اکلامپسی بررسی میکند و در صورت لزوم آن را درمان میکند. اکثر زنان مبتلا به پره اکلامپسی که به موقع درمان شده اند، نوزادان سالمی را به دنیا اورده اند.
علائم و نشانه های پره اکلامپسی چیست؟
بسیاری از افراد ممکن است هیچ علائمی را تجربه نکنند. علائم و نشانه های مسمومیت بارداری عبارتند از:
- سردرد مداوم
- دیدن لکه ها یا سایر تغییرات در بینایی
- درد در بالای شکم یا شانه
- حالت تهوع و استفراغ (به ویژه در نیمه دوم بارداری)
- افزایش وزن ناگهانی
- تورم در ناحیه دست، صورت و پاها
- دشواری در تنفس
- کاهش خروجی ادرار
- وجود پروتئین اضافی در ادرار و مشکلات کلیوی
- کاهش سطح پلاکت ها در خون (ترومبوسیتوپنی)
- اختلال در عملکرد کبد
برخی از این علائم (مانند تورم، حالت تهوع و سردرد) نیز علائم طبیعی بارداری هستند، بنابراین تشخیص اینکه چه زمانی مشکلی دارد دشوار است. اگر متوجه علائم هشدار دهنده پره اکلامپسی مانند سردرد شدید، تاری دید شدید، درد شدید در شکم یا تنگی نفس شدید، مستقیماً به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.
چه چیزی باعث ایجاد مسمومیت بارداری می شود؟
اگرچه همیشه مشخص نیست که چه چیزی باعث پره اکلامپسی در دوران بارداری می شود، برخی از عوامل خطر شناخته شده وجود دارد، از جمله:
- اولین بارداری.
- بین بارداری ها کمتر از 2 سال یا بیشتر از 10 سال فاصله است
- مسمومیت بارداری در بارداری قبلی
- شما سابقه خانوادگی پره اکلامپسی دارید.
- سابقه فشار خون بالا یا بیماری کلیوی دارید.
- شما بیش از 40 سال سن دارید.
- شما دوقلو، سه قلو یا چند قلو حمل می کنید
- دیابت، اختلال انعقاد خون، لوپوس یا میگرن دارید.
- شما اضافه وزن دارید.
- بارداری شما نتیجه IVF است.
چگونه مسمومیت بارداری تشخیص داده می شود؟
آزمایش پره اکلامپسی معمولاً شامل نظارت بر فشار خون شما در طول ویزیت های دوران بارداری است. فشار خون بالا بیشتر در دو نوبت با فاصله حداقل چهار ساعت غیرطبیعی است. اگر متوجه علائم پره اکلامپسی شده اید، به پزشک مراقبت های بارداری خود اطلاع دهید، زیرا به تشخیص کمک می کند. پزشک شما ممکن است آزمایشات دیگری را تجویز کند، مانند:
- آزمایش خون برای بررسی عملکرد کبد
- عملکرد کلیه و سطح پلاکت خون
- تجزیه و تحلیل ادرار برای بررسی میزان پروتئین در ادرار شما
- سونوگرافی جنین برای نظارت بر رشد جنین، تخمین وزن او و بررسی میزان مایع آمنیوتیک
- تست بدون استرس برای بررسی واکنش ضربان قلب کودک شما هنگام حرکت
گزینه های درمان پره اکلامپسی چیست؟
زایمان تنها راه درمان پره اکلامپسی است. با این حال، زایمان زودرس ممکن است برای کودک خطرناک باشد، در این صورت پزشک بهترین گزینه های درمانی را برای شما در نظر می گیرد، بسته به اینکه آیا شما پره اکلامپسی خفیف یا شدید دارید، و اینکه چقدر در طول بارداری شما ادامه دارد.
اگر به موعد زایمان نزدیک شده اید و کودک به اندازه کافی رشد کرده است، پزشک متخصص زنان شما احتمالاً می خواهد نوزاد شما را در اسرع وقت به دنیا بیاورد.(القای زایمان)
اگر یک مورد خفیف دارید و کودک شما به رشد کامل نرسیده است، احتمالاً پزشک به شما توصیه می کند موارد زیر را انجام دهید:
- استراحت کنید، به پهلوی چپ خود دراز بکشید تا وزن نوزاد از روی رگ های خونی اصلی شما برداشته شود.
- معاینات قبل از تولد را افزایش دهید.
- نمک کمتری مصرف کنید
- حداقل 8 لیوان آب در روز بنوشید.
- رژیم غذایی شما باید حاوی پروتئین زیادی باشد.
اگر یک مورد شدید دارید، پزشک ممکن است سعی کند شما را با داروهای فشار خون درمان کند تا زمانی که به اندازه کافی برای زایمان ایمن باشید، همراه با استراحت در بستر، تغییرات رژیم غذایی و مکملها.
عوارض مسمومیت بارداری چیست؟
همانطور که بیان شد اگر این عارضه در زمان بارداری به موقع درمان شود، می توانید نوزادی سالم به دنیا بیاورید. ولی در صورت عدم درمان موارد زیر را به دنبال دارد.
عوارض پره اکلامپسی بر مادر
اگر پره اکلامپسی به سرعت و به درستی درمان نشود، می تواند منجر به عوارض جدی برای مادر مانند نارسایی کبد یا کلیه و مشکلات قلبی عروقی در آینده شود.
همچنین ممکن است منجر به موارد زیر شود:
- اکلامپسی : این یک نوع شدید پره اکلامپسی است که منجر به تشنج در مادر می شود.
- سندرم HELLP (همولیز، افزایش آنزیمهای کبدی و تعداد پلاکتهای پایین)، این وضعیتی است که معمولاً در اواخر بارداری رخ میدهد و بر تجزیه گلبولهای قرمز خون، نحوه لخته شدن خون و عملکرد کبد برای زن باردار تأثیر میگذارد.
عوارض پره اکلامپسی بر جنین
پره اکلامپسی می تواند از دریافت خون کافی جفت جلوگیری کند. اگر جفت خون کافی دریافت نکند، کودک شما اکسیژن و غذای کمتری دریافت می کند. این می تواند منجر به وزن کم هنگام تولد شود. اگر پره اکلامپسی در مراحل اولیه تشخیص داده شود و با مراقبت های دوران بارداری منظم درمان شود، اکثر زنان هنوز هم می توانند نوزاد سالمی به دنیا بیاورند. از دیگر عوارض:
- رشد غیر طبیعی نوزاد
- جدا شدن جفت
- سقط جنین
- زایمان زودرس
- سزارین
کلام آخر
پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری یک عارضه بارداریاست، که قابل درمان است. پزشک متخصص زنان در جنت آباد قادر به نظارت و مدیریت آن خواهد بود. به خاطر داشته باشید که اکثر زنان مبتلا به پره اکلامپسی، نوزادان سالمی دارند و این تنها یکی از خطراتی است که باید در طول بارداری در مورد آن بدانید و مراقب آن باشید.